سرمایه انسانی یکی از مهمترین دارایی‌ها و چالش‌هایی است که هر سازمان در جهان پر از رقابت حال حاضر به احتمال زیادی با آن مواجهه می‌شود. تغییرات سریعی که به دلیل رقابت‌های شدید هر لحظه در حال شکل گیری هستند اهمیت توجه به علت ترک کار نیرو‌های انسانی را دوچندان می‌کند.
فرار نیروی کار حرفه‌ای و مجرب از سازمان مساوی با از دست دادن بخشی مهمی است که در نبود آن برای سازمان در اکثر مواقع عواقب سختی ایجاد می‌کند. نیروی کاری که خلاق، ماهر و متعهد باشد بدون شک موتور محرکه پیشرفت هر سازمانی محسوب می‌شود.
نگهداشت نیروی انسانی کارآمد از هدر رفت سرمایه‌های سازمان پیشگیری کرده، مسبب اصلی افزایش بهره‌وری، ارتقای کیفیت خدمات «محصولات» و کسب سایر مزایای رقابتی بازار خواهد شد. بنابراین، دانستن علت‌های مهمی که موجب ترک نیروی کار می‌شود به همراه استراتژی‌هایی که مانع از این اتفاق می‌شوند نتایج مثبتی برای سازمان‌ها دارند.
در ادامه با سایت کلید موفقیت همراه باشید.
تکنیک های حفظ و نگهداشت نیروی انسانی
برای نگهداشت نیروی انسانی تکنیک‌ها و راهکارهای گوناگونی وجود دارد. در ادامه این بخش ۵ مورد از کاربردی‌ترین تکنیک‌های نگهداشت نیروی انسانی را به شرح زیر توضیح می‌دهیم.
ارائه فرصت‌های پیشرفت شغلی
زمانی که فرصت رشد و پیشرفت در کار را به کارکنان می‌دهید در واقع احساس ارزشمندی را همراه با رضایت شغلی برای آنها به ارمغان می‌آورید. دوره‌های آموزشی، مشارکت در پروژه‌های جدید، فرصت‌های ارتقاء و افزایش مسئولیت از جمله فرصت‌های شغلی بی‌نظیری برای ارائه به کارکنان هستند.
ارائه بسته‌های پاداش و مزایا
طبق آمار ارائه بسته‌های پاداش و مزایا یکی از تکنیک‌هایی است که از فرار کارکنان تا حد زیادی جلوگیری کرده است. برخورداری کارکنان از حقوق و دستمزد منصفانه، بیمه، تعطیلات کافی و پاداش‌های اقتصادی انگیزه کارکنان به شدت را بالا می‌برد.
ایجاد فرهنگ سازمانی مطلوب
یکی از جذابیت‌های کاری برای کارکنان ساخت فرهنگ سازمانی مناسبی است که از ارزش‌های اصولی شرکت پیروی کند. همچنین، احترام به کارکنان سازمان، توجه به نیازهای کارکنان، ارتقاء همکاری و ترویج تعامل درون سازمانی برای آنها بسیار مفید است.
توجه به تعادل کار و زندگی
توجه به وجه زندگی کارکنان، تقدیر از تلاش‌های آنها و ساخت شرایطی در سازمان که برای ایجاد توازن بین زندگی شخصی و کاری سازگاری‌های لازم را داشته باشد به نوبه خود موجب نگهداشت نیروی انسانی خواهد شد.
توسعه روابط و حمایت اجتماعی
فراهم کردن فرصت برای برقراری روابط قوی همگام با حمایت‌های اجتماعی در سازمان به دلیل به وجود آوردن حس تعلق به سازمان بی شک یکی از تکنیک‌های مهم برای پیشگیری از فرار نیروی انسانی شناخته می‌شود.
استفاده از تکنیک‌های ذکر شده با ملاحظه گرفتن احتیاجات و اقتضا شرایط هر سازمان حتی به صورت ترکیبی از جمله عوامل موثر در نگهداشت نیروی انسانی هستند.
دلیل استعفا یا ترک کار کارکنان
یکی از اصلی‌ترین عواملی که می‌تواند باعث شکل گیری نادرستترین الگوهای نگهداشت منابع انسانی از سازمان شود عدم ارتباط و تطابق میان انتظارات کارکنان و شرایط و فرصت‌های ارائه شده است. زمانی که کارکنان نیازها و انتظارات شخصی و حرفه‌ای‌شان با موقعیت فعلی خود در سازمان تطابق نداشته باشد رفته رفته به دنبال فرصت‌های شغلی دیگری خواهند بود.
ناتوانی در توانایی پیشرفت شغلی
اگر در محیط کاری فرصت‌های کافی برای پیشرفت و رشد حرفه‌ای وجود نداشته باشد کارکنان تصمیم به استعفا می‌گیرند. بنابراین، به دلیل احساس ناتوانی در پیشرفت شغلی همواره به دنبال جایی هستند که این دسته از فرصت‌ها به اندازه کافی برقرار باشد.
عدم ارتباط و تطابق با فرهنگ سازمانی
زمانی که ارزش‌ها و اصول شرکت با ارزش‌ها و اهداف شخصی و حرفه‌ای کارکنان بیش از حد متفاوت باشد بسیاری از آنها پس از مدتی کار خود را ترک می‌کنند.
عدم رضایت از شرایط کاری
فشار کاری زیاد، نامناسب بودن حقوق و مزایا، عدم ارزش‌گذاری به وقت آزاد و عدم ایجاد توازن میان کار و زندگی کارکنان از جمله پر اهمیت‌ترین موارد گزارش شده ای هستند که باعث ترک کار کارکنان می‌شوند.
نداشتن ارتباط و تعامل موثر با مدیران و همکاران
عدم برقراری ارتباط سازگار و موثریا در اصطلاح Effective Communication با مدیر و سایر همکاران گاهی سبب شکل گیری تنش و حتی عدم رضایت شغلی می‌شود. این موضوع به تنهایی یکی از بیش‌ترین دلایل استعفا یا ترک کار شناخته شده است.
پیدا کردن فرصت بهتر در سازمان‌های دیگر
معمولا کارکنان به دنبال فرصت‌های شغلی بهتر برای ارتقاء حرفه یا شرایط کاری مناسب‌تر بوده‌اند که تصور می‌کنند این اتفاق در سازمان‌های دیگر امکان پذیر است. در نهایت همین موضوع در بسیاری از مواقع موجب ترک کار در سازمان فعلی کارکنان خواهد شد.
در نتیجه فهم دقیق از نیازها و ارتباطات کارکنان، بهبود شرایط کاری و فرهنگ سازمانی و ایجاد فرصت‌های پیشرفت و رشد حرفه‌ای می‌تواند از استعفا و ترک کار کارکنان تا حد زیادی پیشگیری کند. عوامل دیگری مانند کمبود حقوق و مزایا ناپسند، فشار کاری زیاد، نقص مدیریتی و برخوردهای ناپسند به عنوان عوامل مهمی در فرار نیروی کار مطرح می‌شوند.
مشکلات و تاثیرات روانی ترک کار کارکنان روی مجموعه
ترک کار کارکنان شامل مجموعه ای از تاثیرات منفی روانی که باعث کاهش رضایت و عملکرد کاری، افزایش استرس و ناراحتی و کاهش تعهد به سازمان می‌شود.
کاهش رضایت و انگیزه کاری
اغلب احساساتی نظیر کاهش ارزش شغلی، کاهش انگیزه کاری، عملکرد کاری و رضایت شغلی برای سایر کارکنان هنگام استعفا همکاران شان رخ می‌دهد.
افزایش استرس و ناراحتی
کارکنان باقی‌مانده معمولا درباره افزایش بار کاری خود و تأثیر آن بر روی سلامت روانی و فشارهای اضافی در سازمان دچار نگرانی، استرس و ناراحتی می‌شوند.
کاهش تعهد به سازمان
ترک کار یکی از دلایل ایجاد کاهش حس اعتماد، تعهد و ارتباط کارکنان با سازمان محسوب می‌شود.
افت قابل توجه در عملکرد سازمانی
گاهی ترک کار برخی از کارکنان مساوی با افت قابل توجهی در عملکرد سازمان به دلیل از دست دادن تجربه و مهارت‌های کارکنان و حتی ایجاد مشکلات در اجرای پروژه‌ها و فعالیت‌های روزانه می‌شود.
تاثیرات منفی بر فرهنگ سازمانی
تغییرات در فرهنگ سازمانی از دیگر موضوعاتی است که به دلیل نوع ارتباط و تعامل درون سازمانی تحت الشعاع قرار می‌گیرد. در نهایت تاثیرات منفی مانند کاهش همبستگی و همکاری درون سازمانی رخ می‌دهد.
با چند نکته این بحث را خاتمه دهیم.
در اینجا ۵ تکنیک نگهداشت نیروی انسانی، ۵ دلیل استعفا یا ترک کارکنان، و مشکلات و تاثیرات روانی ترک کار کارکنان روی مجموعه را به شکل مفصلی پرداخته ایم. نگهداشت نیروی انسانی یا جلوگیری از فرار کارکنان از سازمان از مسائل بحرانی در مدیریت منابع انسانی است. علت ترک کار از موضوعات پر اهمیتی است که عواقب جدی برای سازمان دارد. این عواقب می توانند کاهش عملکرد، افزایش هزینه‌ها و بهم ریختگی در فرهنگ سازمانی باشند. برای مطالعه بیشتر در رابطه با حفظ و نگهداشت نیروی انسانی در سازمان، به این مقاله مراجعه فرمایید.
ناتوانی در ارائه فرصت‌های پیشرفت شغلی، عدم ارتباط و تطابق با فرهنگ سازمانی، شرایط کاری ناپسند، نداشتن ارتباط موثر با مدیران و همکاران و پیدا کردن فرصت‌های بهتر در سازمان‌های دیگر از عوامل استعفا کارکنان هستند که همواره در حال مطرح شدن در بسیاری از جلسات بوده‌اند.
برای کاهش این اتفاق مدیران سازمان‌ها باید به ارتقاء شرایط کاری، ایجاد فرهنگ سازمانی مطلوب، ارتباط موثر با کارکنان، تشخیص دقیق عواملی که باعث فرار کارکنان می‌شوند، انجام اقدامات مناسب برای رفع آنها و ارائه فرصت‌های رشد و پیشرفت شغلی را در راس کار قرار دهند.
